Zaterdag 11 februari 2023 was er in Hilversum een zogeheten Inspiratie dag voor katholieke en protestantse vrijwilligers. De dag was bedoeld voor vrijwilligers actief in de Diaconie. De bijeenkomst vond plaats in het gebouw van KRO-NCRV.
De dag werd geopend met een lezing door de theoloog Eric Borgman. Hij gaf zijn lezing de titel mee: Zout der Aarde en licht der Wereld. De subtitel luidde Gehoorzaamheid en bescheidenheid. De stelling van Borgman was dat de Diaconie bloeit als nooit tevoren. Het probleem is echter dat we dat zelf niet of amper geloven. Dat heeft zijns inziens ook te maken met een nodeloze bescheidenheid. Katholieken willen sowieso niet opvallen.
Waarom zijn we weer het Zout der Aarde?
Heel simpel, de verzorgingsstaat is niet meer en kan niet langer alle ongemak in de maatschappij oplossen. In de aldus ontstane leemte kan
de Diaconie een rol spelen. Diaconie betekent immers delen, hoe klein en bescheiden dat delen ook is. Dat is meer dan ooit nodig nu de samenleving steeds onleefbaarder dreigt te worden. Denk bijvoorbeeld aan de snelle groei van het aantal burn outs. Dat gegeven van de
onleefbaarheid maakt Diaconie noodzakelijk.
Eric Borgman probeerde zijn betoog te onderbouwen door voorbeelden van buitenaf aan te halen. Zo verwees hij naar Jonathan Sachs, die in zijn boek Moraal tot de conclusie komt dat de liberale democratie in gevaar komt door een gebrek aan moraal. Ook verwijst Borgman naar de Oekraïense schrijfster Oksana Zambazjko. In haar boek, de langste boektoernee, stelt ze dat in de maatschappij de nadruk moet liggen op het
maatschappelijk middenveld. Die moet steeds opnieuw uitgevonden worden. Dat middenveld moet weer gaan zorgen en zorgen dat mensen weer gaan zorgen. Dat zit immers in de mens zelf, de behoefte aan zorgen voor. Dit beeld past ook in de katholieke sociale traditie: uiteindelijk gaat het om de menselijke waardigheid. Het gaat om het subsidariteitsprincipe. We zijn samen verantwoordelijk voor de samenleving. Ieder mens moet het goed gaan.
De laatste getuige deskundige was Hans Goedkoop. Hij werpt de vraag op waar we voor staan? Waar willen we voor strijden? Zijn conclusie is dat ‘we’ het samen moeten doen. Dat we onze verantwoordelijkheid moeten nemen. Dat is dan ook de taak van de Diaconie en dat bepaalt de plaats van de Diaconie in de samenleving. We gaan er wat aan doen. We hebben wat te bieden en daarmee neemt de Diaconie in 2023 weer een plaats in de voorhoede van de hulpverlening.
Ergo, we zijn weer het zout der aarde. De Diaconie moet strijden tegen het wegkijken en het bagatelliseren van problemen.
Verslag: Cor Wijtvliet, werkgroep Caritas Zevenaar